ضرورت تدوین و سنجش شاخص‌های عدالت آموزشی در برنامه‌های توسعه کشور

به گزارش عصرقائم، هشتاد و سومین نشست علمی-تخصصی با عنوان چگونگی تحقق عدالت آموزشی در برنامه هفتم توسعه با سخنرانی دکتر ابوالقاسم نادری؛ استاد دانشگاه تهران و دکتر رضوان حکیم زاده؛ عضو هیئت علمی دانشگاه و معاون وزیر آموزش و پرورش، توسط مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری سازمان برنامه و بودجه به صورت مجازی برگزار شد.

در ابتدای این نشست دکتر ابوالقاسم نادری در خصوص بحث عدالت آموزشی در کشور گفت: طراحی و سنجش شاخص‌های عدالت آموزشی، اکسیر گمشده برنامه‌های توسعه کشور هستند. واضح‌ترین کار در تحقق عدالت آموزشی تدوین شاخص‌ها و سپس سنجش این شاخص‌هاست که متاسفانه اجرا نشده است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: گام آخر پیوند دادن شاخص‌ها و معیارهای تحقق عدالت آموزشی با منابع و ردیف‌های اعتباری است که باید توجه ویژه‌ای در برنامه هفتم توسعه به این مهم اتفاق بیفتد.

نادری در تشریح تدوین عدالت آموزشی در برنامه هفتم بر شاخص‌سازی تاکید کرد و افزود: ما باید به لحاظ نظری به یک توافق بر سر مفهوم عدالت آموزشی دست پیدا کنیم و این مهم را نباید از یاد ببریم که برابری آموزشی مفهومی در مقابل عدالت آموزشی است.

وی در تشریح تفاوت دو مفهوم برابری و عدالت آموزشی گفت: در مفهوم برابری آموزشی همواره به توزیع برابر منابع دولتی توجه می‌شود، اما باید در مفهوم عدالت آموزشی علاوه بر منابع به اصل پیام‌های برابری آموزشی و بازار کار توجه ویژه‌ای شود.

این عضو هیئت علمی دانشگاه در خصوص تعریف ساده عدالت آموزشی گفت: بهره‌مندی به اندازه استحقاق به معنای عدالت آموزشی است.

وی در پایان سخنان خود گفت: ما در اصل عدالت آموزشی باید با استفاده از سازوکارهای متنوع بتوانیم تخصیص منابع را به صورت هدفمند پیش ببریم. با سازوکارهای دانش‌آموز محور و عملکرد محور و حتی پیامد محور می‌توانیم در تخصیص منابع به بهترین شکل عمل کنیم.

در ادامه این نشست دکتر رضوان حکیم زاده، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش ضمن تقدیر از برگزاری این نشست گفت: چنانچه بپذیریم آموزش به عنوان یک اصل توسط دولت برای مردم باید فراهم شود، باید به این سوال جواب دهیم چرا کماکان در برخی از نواحی کشور دانش‌آموزان از آموزش باکیفیت نمی‌توانند به شکل مطلوبی برخوردار باشند.

این عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: باید مبتنی بر فرمایش رهبری، شرایط برای رشد دانش‌آموزان در مناطق دوردست و مناطق برخوردار کشور به یک کیفیت فراهم شود.

وی ادامه داد: ما در تعریف عدالت آموزشی بر این اصل تاکید داریم که حرکت از دسترسی آموزشی باید به سمت برخورداری از فرصت‌های یادگیری با کیفیت باشد. در واقع دسترسی به فرصت‌های یادگیری با کیفیت تحقق عدالت آموزشی را فراهم می‌کند.

این مقام مسئول آموزش و پرورش تاکید کرد: دسترسی به آموزش برای همه و برابری فرصت‌های یادگیری به عنوان دو اصل اساسی در بحث تحقق آموزش به شمار می‌رود.

حکیم‌زاده افزود: در دسترس بودن آموزش برای همه، دسترسی خود دانش‌آموز به آموزش، سازگاری نظام آموزشی با نیازها و همچنین تعامل منصفانه با همه اقشار به عنوان چهار اصل اساسی عدالت آموزشی به شمار می‌رود.

وی در پایان گفت: الزامی کردن دوره دبستان در مناطق محروم و استفاده از ظرفیت مدارس دو زبانه به صورت رایگان، اصلاح سیاست‌های جذب معلمین در مناطق محروم، عزم ملی در تولید تبلت ملی به منظور استفاده  همه دانش آموزان، اصلاح سیاست‌های منتج به کالایی شدن آموزش و همچنین طراحی مدل کیفیت بخشی به مدارس دولتی به عنوان راهکارهای عملی در تحقق عدالت آموزشی می‌بایست مدنظر قرار بگیرد.