چگونه با مقاوم سازی ساختمان آسیب های زلزله را کاهش دهیم؟

زلزله، پیامدی که بیش از پیش باید نگران آن بود. با توجه به اهمیت موضوع رخداد زلزله و لزوم آمادگی در برابر این پدیده طبیعی، لازم است اقداماتی را در جهت مقابله با این رخداد و به حداقل رساندن خسارات جانی و مالی اتخاذ کرد. کشور ما ایران در منطقه لرزه خیزی قرار دارد و رخداد زلزله در آن به مراتب از متوسط جهانی بالاتر است.

به گزارش عصرقائم، بنابر اعلام شرکت مقاوم سازی افزیر، در ایران به طور متوسط هر ساله حدود ۲۵۰ زلزله با بزرگی ٤ تا ٤.٩ رخ می‌دهد. احتمال رخداد زلزله با بزرگی ٧ تا ٧.٩ هم حدودا ٠.٢ است یعنی هر پنج سال یک مورد از چنین زلزله ای به وقوع می‌پیوندد. از جهاتی رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی و وجود بسیاری از بیمارستانها ، مدارس، منازل و سایر مراکزی که سالهای سال از بهرهبرداری آنها گذشته و نیاز به نوسازی و یا ترمیم و مقاومسازی دارند، مسئولین مدیریت بحران کشور را برآن داشته تا نسبت به رفع مشکلات کنونی اقدام کنند. مهندسین عمران به عنوان پیشروان عرصه ساخت و ساز در کشور نیز همواره با مطالعات و بررسیهای فنی خود گام مهمی در جهت ساخت و ساز مقاوم در برابر زلزله برداشتهاند. همچنین در کنار احداث ساختمان های نوساز، لازم است تا نگاهی نیز به ساختمانها و سازه های به مراتب قدیمی تر داشته باشیم. نوسازی این سازه ها علاوه بر صرف هزینه های زیاد، زمان زیادی را تا هنگام بهره برداری تلف می کنند. به همین دلیل و با توسعه مقاومسازی و علم بهسازی لرزهای، علاوه بر اختراع روشها و مصالح مناسب و مقرون بصرفه جهت مقاومسازی همچون کامپوزیت FRP، آیین نامه ها و استانداردهای مقاومسازی نیز برای این اقدام مهم تعریف شده است.

مقاوم سازی ساختمان با افزودن بادبند

اهداف مقاومسازی و بهسازی لرزهای

زلزله ها می توانند شدید و یا خفیف باشند، در هر صورت باید برای هر دوی آنها آمادگی داشت. هدف از مقاومسازی در وهله اول حفاظت از جان انسانها و به حداقل رساندن تلفات انسانی و دروهله بعد مباحث مالی و کاهش خسارت به سازه می باشد. بنابراین مقاومسازی با در نظر گرفتن چنین مواردی هدفگذاری می شود.

در مواردی که با زلزله های خفیف و یا متوسط روبرو هستیم، هدف از مقاومسازی، ایجاد مقاومت در ساختمان علاوه بر حفظ و سلامت انسانها، جلوگیری از آسیب و خسارات به اجزای سازهای است، و در مواردی که با زلزله های شدید روبرو هستیم حفاظت از جان انسانها و به حداقل رساندن تلفات انسانی و جلوگیری از شکست و تخریب کلی سازه می باشد. اهداف مقاومسازی و بهسازی لرزهای به عنوان یک پارامتر مهم در طراحی و مطالعات فنی در نظر گرفته می شود.

مقاوم سازی لرزه ای ساختمان بتنی

پیش از مقاومسازی و بهسازی لرزهای چه مواردی باید بررسی و مطالعه شود؟

پیش از اجرای مقاومسازی و بهسازی لرزه ای لازم است اقداماتی صورت گیرد که شامل:

· بررسی اسکلت سازه پیش از مقاومسازی و بهسازی

· تعیین لرزه خیزی و میزان خطرپذیری سازه در منطقه مورد نظر

· ارزیابی و بررسی اولیه مقاومت لرزه ای ساختمان قبل از مقاومسازی

· تعیین هدف از انجام مقاومسازی و بهسازی لرزه ای ساختمان

· تعیین وضعیت ساختمان و میزان آسیب پذیری آن با گذر زمان

· بررسی محدودیت های اقتصادی تاثیرگذار در انتخاب روش مقاومسازی و بهسازی ساختمان

· انجام محاسبات و مطالعات جهت تعیین روش مقاومسازی

راهکار های بهسازی و مقاوم سازی ساختمان کدام است؟

راهکارهای زیر را می توان به صورت مستقل یا در ترکیب با یکدیگر جهت مقاومسازی و بهسازی ساختمان به کار گرفت:

· اصلاح موضعی اجزای سازه که دارای عملکرد نامناسبی در زلزله هستند؛

· حذف یا کاهش بی نظمی در ساختمان موجود

· تامین سختی جانبی لازم برای کل سازه

· تامین مقاومت لازم برای کل سازه

· کاهش جرم ساختمان

· به کارگیری سیستمهای جداساز لرزهای

· به کارگیری سیستمهای غیرفعال اتلاف انرژی

· تغییر کاربری ساختمان

مقاوم سازی تیر بتنی با الیاف کربن

روشهای اجرای مقاومسازی و بهسازی لرزهای

علم مقاومسازی و بهسازی لرزهای در کشورهای لرزه خیز همچون ایران در حال توسعه و پیشرفت میباشد. از این رو نظام فنی و اجرای کشور در نشریه ۳۶۰- “دسـتورالعمل بهسازی لرزه ای ساختمانهای موجود” با اقتباس از مدارک معتبر بین المللی و تجربیات داخلی منتشر شده اسـت. علاوه بر این نشریات و دستورالعملهای دیگری نیز جهت مقاومسازی سازههای موجود منتشر شده است. روشهای مقاومسازی را بطور کلی می توان به دو دسته روشهای سنتی و متداول و روشهای نوین تقسیم بندی کرد. از روشهای ذکر شده و مورد استفاده در کشور می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

· روش های ستنی و متداول: استفاده از ژاکتهای بتنی و یا فولادی و یا افزودن المان‌های باربر جانبی مثل بادبند و دیوار برشی به ساختمان

· روشهای نوین: استفاده از مصالح FRP ، جداسازههای لرزهای، میراگرها، استفاده از مهاربند کمانش تاب

در واقع روشهای سنتی ایرادات زیادی دارند که محققین را براین داشت تا روشهای دیگری برای مقاومسازی سازهها ارائه دهند. از جمله ایرادات وارد به روشهای سنتی می توان به افزایش چشمگیر وزن ساختمان، که خود باعث بزرگتر شدن نیروی زلزله می شود، اشغال فضای زیاد که الزامات و زیبایی شناسی معماری را از بین می برد، صرفه هزینه زیاد، زمانبر بودن مدت اجرا و غیرقابل بهره برداری بودن سازه در زمان اجرای مقاومسازی اشاره کرد.

اما در روشهای نوین همچون استفاده از الیاف کربن CFRP این ایرادات رفع شده و کاهش مدت زمان اجرا و مقرون بصرفه بودن جایگاه ویژهای نزد جامعه مهندسین پیدا کرده است.

شرکت مقاومسازی افزیر با دارا بودن کارشناسان مجرب و نخبه که بصورت تخصصی در بحث مقاومسازی و بهسازی لرزهای فعالت می کند، آماده است تا تجربیات و دانش فنی خود را در اختیار سازمانها و صنایع مختلف کشور قرار دهد تا بتوانیم گامی مهم و اساسی در بحث مقاومسازی سازههای موجود و اعتلای صنعت ساختمان برداریم. برای این منظور کارفرمایان، پیمانکاران و مجریان محترم می‌توانند، به وب‌سایت شرکت مقاوم سازی افزیر به آدرس www.afzir.com مراجعه نمایند.