سیاست قرنطینه و انزوا عامل بقا و شیوع کرونا در سطح جهان

به گزارش قائم آنلاین، فاطمه شریفی، کارشناس روابط بین الملل در یادداشتی نوشت: این روزها بشر درگیر مبارزه با ویروسی شده که پنج میلیون بار از خودش کوچکتر است. نام این موجود ذره بینی کروناویروس است که نخستین بار در شهر ووهان چین پدیدار شد و در عرض چند ماه از دشمنی ناشناخته به اضطرابی جهانی تبدیل شد. بسیاری از کشورها به ویژه همسایگان کشورهای مبتلا با اضطراب و ترس به روش های سنتی و ابتدایی متوسل شدند و با قرنطینه، قطع ارتباطات و بستن مرزهای خود، به دنبال یافتن راه حل موقتی برای مصون ماندن از شیوع این ویروس هولناک در میان شهروندانشان برآمدند، غافل از آنکه با ایجاد محدودیتهای سختگیرانه مسافرتی مسیر را برای همکاری های جهانی و ریشه کن کردن این ویروس سخت تر می‌کنند.
اما به راستی چرا ایجاد محدودیتهای سختگیرانه مسافرتی نمی تواند کار آمد باشد؟ هنگامی که سازمان جهانی بهداشت (WHO) اپیدمی کرونا را «وضعیت اضطراری بهداشت عمومی» اعلام کرد، بیش از ۷۰ کشور جهان اقدام به اعمال محدودیت‌های مسافرتی با چین کردند. این در حالی است که کارشناسان بهداشت جهانی ضمن آنکه با قاطعیت محدودیت های سفر را سیاست‌های نامناسبی توصیف کردند، آنها را نقض قوانین بین‌المللی می دانند. با این حال دولت‌ها همچنان به اجرای آنها ادامه می‌دهند، چرا که بر این باورند که این محدودیت‌ها به کاهش گسترش ویروس کمک می کند.
در عمل، محدودیت‌های مسافرتی بی‌اثر هستند، چرا که مطالعات نشان می دهد محدودیت‌های سفر ممکن است شیوع ویروس را کمتر کند، اما از بروز همه‌گیری آن جلوگیری نمی‌کند. همچنین به نظر می رسد این اقدامات بیشترنمایشی باشد تا علمی و واقعی! چون دولت‌ها در مواجهه با یک خطر همه‌گیر، با فشار قابل توجهی روبرو هستند.

آنها باید برای محافظت از شهروندان خود اقدامات قاطع و محکمی در پیش گیرند یا بهای آن را بپردازند. از دیدگاه بهداشت عمومی، ترغیب مردم به شستن دست‌ها و استفاده از دستمال کاغذی هنگام عطسه و سرفه سیاست خوبی است، اما برای جلب اعتماد عمومی کافی نبوده و اقدامات نمایشی بیشتری نیازمند است. به هر حال باید این مسئله را در نظر گرفت که اقدامات نمایشی می تواند پیامدهای پرخطر بسیاری داشته باشد که مهمترین آن تداخل این امر با تلاش های بین المللی برای واکنش به همه‌گیری بیماری است. این محدودیتها به ویژه رساندن دارو و تجهیزات را به کشورهای آسیب‌دیده سخت‌تر می کند، اگر هم کشوری در زمره تحریم های ناجوانمردانه و ضد حقوق بشری آمریکا باشد، وضعیت به گونه متفاوت تری برایش رقم خواهم خورد! برای نمونه، در ایران تلاشِ فراگیری برای مهار کرونا در جریان است، اما این تلاش ها با محدودیت های اقتصادی ایران که نتیجه تحریم‌های آمریکاست در هم پیچیده و شرایط بغرنجی برای مردم ایران به وجود آورده است. نگرانی هایی مبنی بر اینکه ایران برای مقابله، رسیدگی و مدیریت این بحران بهداشتی، تجهیزات لازم را ندارد، در میان مردم وجود دارد. این نگرانی‌ها ناشی از تروریسم اقتصادی آمریکا است. هرچند در ظاهر تحریم های آمریکا شامل کالاها و ضروریات بشردوستانه نمی شود، اما در عمل برخی شرکت ها اثبات کرده‌اند، به دلیل ترس از مجازات ایالات متحده، حتی مایل به صادرات دارو و مواد غذایی به ایران هم نیستند. این تحریم های ضد بشری، به شکل بالقوه توانایی ایران در نبرد با ویروس کرونا را محدود ساخته و در نتیجه بر بحث شیوع و همه گیری آن در سطح جهان تاثیر بسیاری می گذارد.
بنابراین در این برهه تاریخی سخت، کشورها به جای آنکه به قطع ارتباطات و قرنطینه کردن یکدیگر پرداخته و با اینکار کشورهایی را که درصد ابتلا در آنها بیشتر مشاهده شده، آسیب پذیر تر کنند؛ باید با همکاری یکدیگر به دنبال راهی برای درمان قطعی و ریشه کن کردن دائمی آن باشند. تلاش گسترده کشورها برای ساخت واکسن می تواند نمونه عینی اتحاد بین کشورها برای رسیدن به هدفی واحد و شکست این ویروس باشد.
تلاش برای ساخت واکسن
واکسینه کردن بخش بزرگی از جمعیت، می‌تواند مانع همه‌گیر شدن بیماری شود و تلاش گسترده‌ای برای ساخت واکسن در جریان است. هر چند نخستین بار نیست که دانشمندان با یک ویروس خطرناک مواجه می‌شوند، ولی شکست دادن ویروس جدید کرونا راحت نیست. دانشمندان بعد از تحقیقات فروان به این مسئله پی برده‌اند که این ویروس از خفاش به انسان منتقل نشده و مورچه‌خوار پولک‌دار ناقل احتمالی این ویروس به انسان بوده است، این مسئله بدان معنی است که دانشمندان با فصل جدیدی از ازمایشات روبرو شده اند و باید دوباره مسیر جدیدی بپیمایند. اما به هر حال یافتن راهی برای تشخیص سریع و درمان بیماری هدف بسیاری از آزمایشگاه‌ها در سراسر دنیا است و نیاز به یک بسیج عمومی برای دستیابی به آن دارد.

حال با تمام این تفاسیر باید گفت که جهان بارها در گیر اپیدمی های گسترده شده است، در چند دهه گذشته نیز این اپیدمی‌ها در برخی از مناطق جهان مانند جنوب شرق آسیا، افریقا و… شیوع پیدا کرده است. اما با این وجود جهان توانسته در سایه همکاری کشورها با یکدیگر بر همه‌ی آنها فائق آید و به بیانی بهتر به این بیت شعر از گلستان سعدی « بنی‌آدم اعضای یکدیگرند / که در آفرینش ز یک گوهرند » غنا ببخشد، در جائیکه محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان تصریح می‌کند که «کرونا نیز همانند دیگر ویروس ها از جمله تروریسم هیچ مرزی نمی شناسد و هیچ تفاوتی میان قومیت ها و ادیان قائل نیست.» ایران خواستار همکاری های منطقه‌ای برای مقابله با کروناست، همانند دیگر ویروس‌ها از جمله تروریسم، کووید ۱۹ هیچ مرزی را نمی‌شناسد و هیچ تفاوتی میان قومیت‌ها و ادیان قائل نیست. برای مبارزه با آن نیز نباید چنین تفاوتی قائل شویم.