نظارت انقباضی موجب کمرنگ‌تر شدن جمهوریت نظام می‌شود

به گزارش قائم آنلاین، علی اکبر گرجی ازندریانی در گفت‌وگو ، در رابطه با موضوع ضرورت نظارت بر رفتار نمایندگان در طول دوره نمایندگی بیان چند نکته را ضروری دانست و اظهار کرد: نباید فراموش کنیم که نمایندگان مشروعیت خودشان را مستقیما از ملت می‌گیرند و هرگونه نظارتی که بنا باشد به این نمایندگان اعمال کنیم باید به نحوی اعمال شود که مشروعیت دموکراتیک پارلمان زیر سوال نرود.

وی با بیان این‌که در همه کشورهای دنیا اصلی به نام مصونیت پارلمانی برای نمایندگان مجلس پیش بینی شده است، خاطرنشان کرد:. مصونیت پارلمانی در حقیقت تضمین کننده آزادی نمایندگی است. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هم این آزادی نمایندگی کم و بیش به رسمیت شناخته شده و اصل ۸۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران صراحتا بیان می‌کند که نمایندگان می‌توانند در همه امور کشور اظهار نظر کنند که البته آن طرف اصل ۸۶ را داریم و تفسیر شورای نگهبان هم هست که خلاصه این تفسیر این است که آزادی نمایندگی در حقیقت به معنای آزادی ارتکاب جرم نیست و این هم یک سخن بدیهی است.

معاون ارتباطات و پیگیری اجرای قانون اساسی در پاسخ به این پرسش که آیا نظارت بر عملکرد نماینده در طول دوران نمایندگی ضروری است، گفت: صراحتا باید گفت که ضروری است، اما اینکه چه نظارتی اعمال شود بسیار متفاوت خواهد بود، همچنین اینکه توسط چه نهادی و تحت چه سازوکارهایی این نظارت اعمال شود بسیار اهمیت دارد.

گرجی در عین حال اضافه کرد: پاسخ به این چند پرسش نباید بدون توجه به آن مساله مشروعیتی که در آغاز اشاره کردم ارایه شود، بنابراین نظارت بر نمایندگان باید توسط خود نهاد پارلمان به صورت یک نظارت حرفه‌ای اعمال شود به گونه‌ای که از مداخلات دیگر نهادها جلوگیری کرده و استقلال پارلمان و آزادی نمایندگی را صیانت کند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه در نظام جمهوری اسلامی ایران هم قانون نظارت بر رفتار نمایندگان تکلیف را روشن کرده است، تصریح کرد: این قانون در سال ۹۱ تصویب شد که هدف آن حفظ شان نماینده بود و هیات نظارتی در این قانون پیش بینی شده و در حال حاضر هم برای اینکه بر رفتار نمایندگان در طول دوره چهارساله نظارت کند، فعال است.

معاون ارتباطات و پیگیری اجرای قانون اساسی یادآور شد: به نظرم ادعاهایی که گاه مبنی بر ضرورت نظارت دستگاه‌های غیر پارلمانی مانند شورای نگهبان به نمایندگان در طول این چهار سال مطرح می‌شود، این نظارت‌های برون پارلمانی نظارت‌هایی است که مشروعیت پارلمان را زیر سوال برده و همچنین آزادی و استقلال عمل نماینده را زیر سوال می برد که باید به آن دقت شود.

گرجی ازندریانی با بیان اینکه متاسفانه جایگاه مجلس در جمهوری اسلامی به کرات تضعیف شده است، تاکید کرد: اگر به جمهوریت نظام و به در راس بودن مجلس شورای اسلامی باور و ایمان داریم، نباید هرگز جایگاه مجلس را با برخی از مدعیات تضعیف کنیم.

وی یادآور شد: در اتحاد جماهیر شوروی سابق هم بر نمایندگان نظارت می‌کردند و یکی از به اصطلاح برگ‌های سیاه تاریخ پارلمانتاریسم همین نظارت‌هایی است که در شوروی سابق بر نمایندگان اعمال می‌شد، حزب واحد و اقتدارگرای کمونیست بر نمایندگان نظارت می‌کرد و اگر نماینده‌ای در پارلمان خلاف منویات حزب و ایدئولوژی مارکسیستی عمل می‌کرد، وی را اخراج می‌کردند.

معاون ارتباطات و پیگیری اجرای قانون اساسی تاکید کرد: نباید سخنانی بگوییم که شائبه‌های اقتدارگرایی و پارلمان ستیزی را داشته باشد.

گرجی در رابطه با موضوع نظارت شورای نگهبان بر التزام عملی به اسلام و نظام نمایندگان گفت: بند یک ماده ۲۸ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی به مساله اعتقاد و التزام عملی به اسلام اشاره می‌کند و بحث اعتقاد و التزام عملی به اصل مترقی ولایت فقیه و موارد مختلف دیگر را مورد اشاره قرار می‌دهد. متاسفم که بگویم هم خود این قانون بسیار سختگیرانه تنظیم شده و هم راه را برای سوء برداشت‌ها و سوء استفاده از قدرت فراهم کرده است.

وی افزود: اسلام دریایی است و همه ما مسلمانان مفتخر به این دین مبین هستیم، اما اینکه شما میزان اعتقاد و التزام را چطور بسنجید، مواردی است که قلمرو چندان مشخصی ندارد و اگر ما پیامبروار بخواهیم رفتار کنیم باید اصل صحت و برائت را جاری کنیم و بگوییم که هر انسانی که خودش را مسلمان می‌نامد و شهادتین را هم جاری کرده مسلمان است و دیگر وارد سیستم‌های عجیب و غریب اعتقادسنجی و التزام سنجی نشویم.