عوامل موثر بر افزایش اعتماد عمومی به دولت‌ها

به گزارش قائم آنلاین، اعتماد عمومی به دولت و سازمان‌های دولتی بنا به دلایل متعددی از جمله جلب مشارکت عمومی و افزایش مشروعیت دولت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. محققان در پژوهشی با عنوان” تحلیل عوامل موثر بر آینده اعتماد عمومی به دولت جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۲۴” این موضوع را بررسی کرده‌اند.

در این پژوهش که توسط محمد منتظری، دانشجوی دکترای آینده پژوهی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، حاکم قاسمی، دانشیار دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، عین‌الله کشاورز ترک، استادیار دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) و محمدرضا صلح‌جو، استادیار دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی(ره) قزوین انجام شده، آمده است:« بررسی ادبیات موجود در زمینه اعتماد و اعتماد عمومی نشان دهنده نبود یک تعریف مورد اجماع از معنای این واژه است. با این حال در تعاریفی که از اعتماد ارائه شده است آن را عموما انتظار رفتارهای صادقانه و فاقد منفعت‌جویی از دیگران می دانند.»

در بخش دیگری از این مقاله آمده است:« وقتی سخن از اعتماد عمومی به میان می‌آید به این معنی است که عامه مردم انتظار دارند مقامات و کارکنان سازمان‌های دولتی با اقدامات خود در تعامل با عامه، به انتظارهای آنان به خوبی پاسخ دهند.»

نویسندگان این مقاله پس از بررسی ادبیات موجود در زمینه اعتماد عمومی عوامل موثر بر آینده اعتماد عمومی را معرفی کردند. بر اساس آن چه در این مقاله آمده:« کیفیت ارائه خدمت، شفافیت، استقرار دولت الکترونیکی، پایبندی دولت به قانون، وجدان کاری و امانت‌داری در دولت، پاسخگویی عمومی، عدالت اجتماعی، کاهش فساد اداری، اعتماد اجتماعی، شایستگی و شایسته‌سالاری، صداقت و راستگویی دولت، سرمایه اجتماعی، تقید دولت به اصول اخلاقی، پیوند تنگاتنگ دولت با مردم، مشارکت دادن مردم و خیرخواهی دولت برای شهروندان عوامل موثر بر آینده اعتماد عمومی به دولت هستند.»

طبق آنچه اعلام شده، این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و براساس روش علی است. جامعه آماری این پژوهش را خبرگان و اساتید آشنا با مقوله اعتماد عمومی به دولت تشکیل می‌دهند. برای گرد آوری داده های پژوهش، از نظر تعدادی از این خبرگان به عنوان نمونه استفاده شد. در پژوهش حاضر با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند حجم نمونه برای تکمیل پرسشنامه ۱۲ نفر از استادان دانشگاهی تعیین شد.»

در این پژوهش ابتدا با مرور تقریبا جامعی از ادبیات موضوع، عوامل موثر بر آینده اعتماد عمومی به دولت استخراج شد. سپس بر اساس عوامل شناسایی شده، پرسشنامه‌ بسته حاوی عوامل یاد شده در اختیار خبرگان قرار گرفت و از آنان خواسته شد تا با در نظر گرفتن افق زمانی ۱۴۲۴ نظر خود را درباره میزان تاثیر عامل مندرج در هر سطح بر عامل مندرج در هر ستون بر مبنای طیف پنج گزینه‌ای از بی‌تاثیر تا تاثیر خیلی زیاد بیان کنند.

نویسندگان این مقاله می‌گویند:« نتایج این پژوهش نشان داد شاخص‌های صداقت و راستگویی، شایسته‌سالاری، تقید به اصول اخلاقی، کاهش فساد اداری، پاسخگویی عمومی و عدالت اجتماعی دارای بیشترین میزان اثرگذاری بر آینده اعتماد عمومی به دولت هستند.»

محققان معتقدند:« براساس نتایج این پژوهش، بعد از عدالت اجتماعی و به فاصله‌ای بسیار نزدیک، عامل صداقت و راست‌گویی دولت به عنوان عاملی مهم در آینده اعتماد عمومی به دولت قرار دارد. در توجیه اهمیت و جایگاه ویژه صداقت و راست‌گویی در شبکه روابط میان میان عوامل موثر بر آینده اعتماد عمومی به دولت همین سخن کافی است که برخی تحقیقات صداقت و راست‌گویی دولت و کارگزاران دولتی را یکی از ارکان سه‌گانه اعتماد مردم به دولت معرفی می‌کنند.»

در این پژوهش آمده است:« این بدان معناست که هر چه دولت در بیان وعده‌ها و نیز در برقراری ارتباط با مردم، صمیمانه‌تر و صادقانه‌تر عمل کند به گونه‌ای که شهروندان ارزیابی مثبتی از میزان صداقت و راست‌گویی دولت داشته باشند سطوح بالاتری از اعتماد عمومی به دولت رقم خواهد خورد.»

نتایج این پژوهش در اولین شماره‌ی چهارمین سال دو فصلنامه آینده‌پژوهی ایران منتشر شده است.