«پچینه»؛ فرهنگ کشاورزان اردکانی در فصل برداشت پسته

به گزارش قائم آنلاین، همیشه تابستان که از راه می‌رسد و همان ابتدای تیرماه که می‌شود، آغاز فصل برداشت پسته یا به قول اهالی محلی «پسته چینی اول» در اردکان شروع می‌شود.

این برداشت گاهی تا مهرماه نیز به طول می‌کشد ولی در این رهگذر سعی داریم به ماجرای پسته چینی بعد از برداشت اصلی بپردازیم!

مردم اردکان در سالیانی نه چندان دور همزمان با نزدیک شدن به پایان برداشت پسته در اقدامی خداپسندانه و به رسم مهمان نوازی و یاری رسانی به دیگر همنوعان، خوشه های پسته بالا و کناره ‎ های درختان را نمی ‎ چیدند.

آنان که با هدف صدقه و برکت سال بعد این قدام را انجام می ‎ دادند، بر آن بودند تا سال بعد برکت اقدام خود را در برداشتی بیشتر ببینند.

«نادر پیری اردکانی» پژوهشگر و محقق اردکانی درباره این رسم در گفت ‎ وگو با خبرنگار ایسنا – منطقه یزد، می‎گوید: «پچینه» یا «پرت چینی»، نوعی صدقه در گذشته به حساب می ‎ آمده که کشاورزان برای ثواب و کار خیر به انجام آن کوشش می‌کردند.

وی ادامه می ‌دهد: هدف از جا گذاشتن پسته روی شاخ و برگ ‎ های بالا و کناره ‎ های درختان پسته این بوده که بخشی از محصول نصیب پرندگان و افراد مستحق و کسانی که تمکن مالی نداشتند، شود.

پیری می‏افزاید: آنها برکت سال بعد را نیز در جا گذاشتن بخشی از محصول اندک خود روی شاخه‏ها می‏دانستند که به یکی از فرهنگ ‎ های عامه این شهرستان تبدیل شده بود.

وی می‏گوید: کشاورزان بنا بر اعتقاد خود، خوشه ‎ های بالا را برای پرندگان و خوشه‏های اطراف را برای مردم جا می‌گذاشتند و باور داشتند که حس خوشحالی و شادی مردم و کسانی که باغ پسته نداشتند یا نیازمند بودند، برکت سال بعد آنها را تضمین می‌کرده است.

پیری با اشاره به این که مشابه این عمل در تاریخ کشور به خوشه چینی معروف است، اظهار می کند: این فرهنگ گذشتگان و تاریخی در اردکان متشابه عمل خوشه چینی است که در گذشته اردکان نیز انجام می ‎ شد.

وی در ابن باره از داستان سووشون بانو دانشور در صفحه ۵۴ کتاب ادبیات فارسی سال دوم که به خوشه چینان یاد می‏کند و می‎گوید: نگارنده در این داستان آورده است؛ «زری به کنار مزرعه آخری می‌رسد. مردها هنوز در حال درو کردن هستند و زن‌های خوشه چین، به قطار کنار مزرعه نشسته‌اند و سرشان به طرف مزرعه است. همه شان چارقد سیاه بر سر دارند. می‌دانند که یوسف همیشه به مردها می گوید: شلخته درو کنید تا چیزی گیر خوشه چین ها بیاید. و به همین جهت است که زن های خوشه چین دو تا جوال با خود می آورند.»

مدیر موزه فرهنگ اردکان در پایان خاطرنشان می‎کند: مسلماً هر فرهنگی برآمده از تاریخ و تمدن یک قوم است و این «پرت چینی» یا همان «پچینه» اردکانی ها برآمده از فرهنگ خیرخواهی و نیکوکاری صدقه در بین آنهاست که برای فزونی برکت توسط مردم کشاورز اردکان انجام می‏گرفته و چیزی مشابه همان خوشه چینی است که آن نیز در رسومات اردکان ذکر شده است.

یادآور می‏ شود: فصل برداشت پسته اردکان در شش هزار و ۵۰۰ هکتار از زمین‌های بارور این محصول انجام می شود که تا سال آینده به هفت هزار و ۵۰۰ هکتار خواهد رسید.

پسته های اردکان از ارقام حاج عبدالهی، بادامی، اکبری و احمد آقایی است که به گفته رییس جهادکشاورزی اردکان، امسال بیش از ٧۵۰۰ تن پسته از آنها برداشت خواهد شد.