استفاده از داده‌های “برنامه‌های پایش محیط های ساحلی و دریایی” در توسعه ‏دریامحور

به گزارش قائم آنلاین، دکتر حمید علیزاده لاهیجانی، معاون پژوهش و ‏فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی در این باره گفت: در برنامه پایش نواحی ساحلی دریاهای پیرامونی ایران که در مناطق بین کشندی و زیر ‏کشندی (تا عمق ۳۰- متر) خلیج فارس و دریای عمان و آب‌های ‏ساحلی و دور از ساحل (۸۰۰- متر) دریای خزر صورت ‏می‌گیرد، پارامترهای مختلف اقیانوس‌شناختی در جریان عملیات‌های منظم میدانی، استفاده از ‏داده‌های ماهواره‌ای و ‏هواشناختی که برداشت می‌شود، می‌تواند در برنامه‌های مدیریت جامع مناطق ساحلی (‎(ICZM‏ و توسعه با ‏محوریت ‏دریا (‎(MSP مورد استفاده قرار گیرد. ‏

علیزاده افزود: این برنامه کلان همچنین نگاهی ویژه به رصد و مطالعه حوادث دریایی- جوی پیش‌بینی نشده ‏ (کشند قرمز، ‏اثرات سیلاب در محیط دریایی و طوفان‌های دریایی دارد که از آن جمله می‌توان به مطالعه پارامترهای مختلف هیدرولوژی ‏و ‏هیدروبیولوژی در مصب اروندرود، مند، خلیج گرگان و رودخانه باهو کلات در استان‌های جنوبی و شمالی کشور و پس از ‏سیلاب‌های فرودین ماه ۱۳۹۸ ‏اشاره کرد.

وی تصریح کرد: در برنامه پایش دور از ساحل خلیج فارس و دریای عمان، در فاز اول (۲ سال نخست) با توجه به عدم ‏شناخت کافی از فرآیندهای فیزیکی، شیمیایی و ‏زیستی حاکم بر این محیط و عدم اطلاع دقیق از تغییرات زمانی کوتاه ‏مدت (ماهانه و چند سالانه) علایم و فاکتورهای محیطی، برنامه‌ریزی برای پایش در ‏برخی ایستگاه‌های منتخب در خلیج ‏فارس، تنگه هرمز و دریای عمان با فرکانس زمانی ۴ بار در سال انجام شده است.

علیزاده ادامه داد: از زمان آغاز فعالیت شناور ‏تحقیقاتی ‏کاوشگر خلیج فارس تاکنون، در راستای برنامه پایش اقیانوس‌شناسی خلیج فارس و دریای عمان، پنج گشت ‏دریایی با کدهای ‏PGE۱۸۰۱‎، ‏PGE۱۸۰۲‎، ‏PGE۱۸۰۳‎، ‏PGE۱۸۰۴‌‏ و ‏PGE۱۹۰۱‌‏ در محدوده آب‌های خلیج فارس، تنگه هرمز و ‏دریای عمان در چهار فصل مختلف سال (دی ماه ۱۳۹۶، اردیبهشت ‏۱۳۹۷، شهریور و مهر ۱۳۹۷، آذر و دی ۱۳۹۷ و ‏اردیبهشت ۱۳۹۸) برگزار شده است.

معاون پژوهش و ‏فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی تصریح کرد: در مجموع، طی حدود ۷۰ روز ماموریت دریایی (۸۵۰ نفر روز) ‏تعداد ۱۴۰ ایستگاه (با ‏احتساب تکرارهای فصلی در برخی از ایستگاه‌ها) مورد اندازه‌گیری و نمونه‌برداری قرار گرفته است. بیشترین تعداد ‏ایستگاه‌ها ‏(۵۸) در گشت دریایی ‏PGE1901‏ مورد ارزیابی، اندازه گیری و نمونه‌برداری قرار گرفته که از نظر پوشش ‏جغرافیایی از دهانه اروند در شمال غرب خلیج ‏فارس تا روبروی خلیج چابهار در دریای مکران را پوشش می‌دهد. در این ‏گشت دریایی نمونه‌برداری از آب و رسوب و شناورزی‌های دریایی از مناطق کم ‏عمق نزدیک ساحل (عمق حدود ۱۰ متر) ‏تا اعماق بیش از ۱۰۰۰ متر در دریای عمان انجام شده است. ‏

‏علیزاده، تدوین برنامه پایش بلندمدت در همه زمینه‌های مرتبط با محیط های دریایی کشور را ضروری خواند و گفت: با توجه ‏به اهمیت محیط های دریایی پیرامونی کشور از نظر منابع زیستی و غیر زیستی و مسائل راهبردی گوناگون و وجود استرس ‏روزافزون بر این محیط ‏های دریایی ارزشمند، تدوین برنامه پایش بلندمدت در همه زمینه‌های مرتبط با آن ضروری است. ‏

بر اساس اعلام روابط عمومی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی، وی تصریح کرد: در این راستا کارگاه آموزشی «پایش دریاهای ایران» به منظور ارائه گزارشی از تاریخچه گشت‌های دریایی در خلیج فارس، ‏دریای عمان و دریای خزر و فعالیت‌های اخیر پژوهشگاه در رابطه با پایش محیط های دریایی ساحلی و دور از ساحل مورد ‏در ۲۲ تیر ۹۸ در محل پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی برگزار می‌شود.