آیا حفتر تهدیدات خود را عملی می‌کند و پاسخ اردوغان به او چگونه خواهد بود؟

به گزارش قائم آنلاین، عبدالباری عطوان، تحلیلگر مشهور عرب و سردبیر روزنامه مستقل رأی الیوم در سر مقاله این روزنامه درباره تحولات اخیر در لیبی و تهدیدات اخیر خلیفه حفتر علیه آنکارا نوشت، آنچه خلیفه حفتر را به افزایش تنش‌ها ترغیب کرد، ضربه سختی بود که به امیدهای او برای کنترل یافتن بر طرابلس، پایتخت لیبی وارد شد و نیروهای وابسته به دولت وفاق ملی لیبی که در جهان به رسمیت شناخته می‌شوند، موفق شدند شهر غریان در جنوب طرابلس را پس بگیرند؛ شهری که به منزله ورودی طرابلس و مقر فرماندهی حفتر مورد حمایت مصر، عربستان، امارات و فرانسه و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا بود.

احمد المسماری، سخنگوی نیروهای موسوم به ارتش ملی لیبی تاکید کرد که حفتر به نیروهای خود دستور داده است کشتی‌های ترکیه‌ای را هدف قرار داده و مانع از پروازها از ترکیه و به مقصد این کشور شوند. او ترکیه را به حمایت  تسلیحاتی از دولت وفاق ملی و دخالت مستقیم نیروها، جنگنده‌ها و کشتی‌های ترکیه‌ای در درگیری‌های طرابلس متهم کرد. در مقابل رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نیز این اتهامات را رد نکرده و گفت، آنکارا بر اساس توافقنامه‌ای با دولت وفاق ملی برای همکاری‌های نظامی دارد، اسلحه‌ها و مهمات سنگینی را در اختیار این دولت قرار می‌دهد.

سوالاتی که به صورت جدی در اینجا مطرح می‌شوند، اینست که آیا خلیفه حفتر تهدیدات خود مبنی بر حملات جنگنده‌ها به کشتی‌های باری ترکیه را که گفته می‌شود از دو بندر طرابلس و مصراته سلاح و مهمات سنگین برای دولت وفاق ملی جابه‌جا می‌کنند، اجرایی می‌کند؟ و در صورت عملی شدن این تهدیدات، واکنش اردوغان چه خواهد بود؟ آیا حفتر پس از رایزنی با همپیمانان خود در مصر، امارات، عربستان، آمریکا و فرانسه و گرفتن چراغ سبز از رهبران آنها و وعده‌ها برای حمایت از او در صورت دخالت مستقیم نیروهای ترکیه‌ای، این تهدیدات را اجرایی می‌کند یا اینکه تنشی در پی خشم او بابت از دست دادن شهر استراتژیک غریان و مرکز فرماندهی‌اش در منطقه غربی و ناکام ماندن حمله‌اش به طرابلس شکل می‌گیرد؟

در گفتگو با تعدادی از منابع نزدیک به طرف‌های درگیر در بحران لیبی از آنها خواستیم به این سوالات ما پاسخ دهند، یکی از منابع نزدیک به خلیفه حفتر تاکید کرد که او به تهدیدات خود ادامه می‌دهد و پیش از این تهدیدات نیز با همپیمانان خود مشورت کرده و حمایت کامل آنها را جلب کرده بود. همزمان برخی منابع وابسته به دولت وفاق ملی لیبی گفتند، اردوغان لحظه‌ای در پاسخ کوبنده و شدید به هر گونه حمله به کشتی‌ها و قایق‌های این کشور در بنادر و آب‌های منطقه‌ای لیبی تردید نخواهد کرد.

در واقع مسئولان آنکارا نیروها و خودروهای زرهی خود را آشکارا به طرابلس منتقل کردند و دخالت مستقیم آنها در لیبی و حمایت‌شان از نیروهای “فجر لیبی” وابسته به دولت وفاق، این طرف لیبیایی را از فروپاشی نجات داد و مانع از پیشروی نیروهای حفتر برای کنترل بر طرابلس و سراسر لیبی و معرفی خود به عنوان رئیس جمهور این کشور شد.

شاید اینکه اردوغان در نشست سران گروه ۲۰ در اوساکای ژاپن پاسخ قطعی درباره واکنش خود به تهدیدات خلیفه حفتر نداد، به این دلیل بود که او از مرکز فرماندهی سیاسی و نظامی خود دور بود. رئیس جمهور ترکیه تنها گفت: در صورتی که از صدور دستور حمله به جنگنده‌ها و کشتی‌های ترکیه‌ای اطمینان پیدا کنیم، تدابیر لازم را اتخاذ خواهیم کرد.

هر گونه حمله علیه کشتی‌ها و جنگنده‌ها در آب‌های منطقه‌ای و حریم هوایی لیبی به معنی اعلام جنگ علیه ترکیه است و چه بسا آنکارا را به نفوذ بیشتر در بحران لیبی ترغیب کند؛ مساله‌ای که احتمالا به واکنش مصر، امارات و عربستان علیه ترکیه منجر می‌شود و بحران لیبی را از دایره مقابله میان نیابت‌کنندگان این کشورها به دامنه مقابله میان طرف‌های اصلی منتقل می‌کند.

در اینجا عقل حکم می‌کند، تامل کرده و از صدور هر گونه حکم پیش‌دستانه خودداری کنیم، تنها نکته‌ای که به صورت خلاصه می‌توانیم بگوییم اینست که یک دام وجود دارد که احتمالا برای ترکیه پهن شده تا در باتلاق خونین لیبی غرق شود؛ به ویژه که ترکیه و قطر به عنوان دو همپیمان قدرتمند دولت وفاق و نیروهای فجر لیبی طرحی که در چند پایتخت کشورهای عربی و غیر عربی جهت ممانعت از کنترل نیروهای حفتر بر طرابلس چیده شده بود، ناکام گذاشتند.

در چند روز آینده تکلیف پرونده طرابلس تعیین شده و آینده این کشور و چه بسا بحران لیبی به طور کلی مشخص خواهد شد.