پیامی برای فقدان آذرتاش آذرنوش

به گزارش عصرقائم، به نقل از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، در متن پیام ایوب دهقانکار آمده است: «خبر درگذشت استاد آذرتاش آذرنوش موجب تاسف و تاثر جامعه علمی و ادبی کشور شد. ایشان محققی توانا و استادی زبردست در فرهنگ و زبان عربی و فارسی بود. عمر بابرکت او در راه آموزش زبان عربی و پژوهش در فرهنگ عرب و ایران گذشت. «آموزش زبان عربی» (شایسته تقدیر کتاب سال، دوره ۶) یکی از جدیدترین روش‌های آموزش این زبان بود و جامعه دانشگاهی ما از آن استقبال درخوری کرد. پژوهش و تدقیق در لغت و فرهنگ‌نویسی «فرهنگ‌ معاصر عربی به فارسی» را پدید آورد که تا امروز یکی از مراجع مهم برای مترجمان و محققان است (برگزیده کتاب سال، دوره ۱۹). یکی از حوزه‌های علاقه او بررسی و تحلیل رابطه دو زبان فارسی و عربی بود که حاصل عمری جست‌وجو در این عرصه، کتاب «چالش میان فارسی و عربی» بود (شایسته تقدیر کتاب سال، دوره ۲۵).

استاد آذرنوش به راستی یکی از صاحب‌نظران ترجمه قرآن مجید به فارسی بود؛ کتاب «تاریخ ترجمه از عربی به فارسی: ترجمه‌های قرآن» و نیز مقاله‌ها و سخنرانی‌های او در این‌باره حائز اهمیت بسیار است. در عرصه دانشنامه‌نویسی نیز تحقیقات سزاواری از او باقی ‌مانده که در سه‌گانه «ادب تازی» جمع‌آوری شده و علاقه‌مندان را راهنمایی شایسته است.

استاد آذرنوش فقط در ساحت علم و پژوهش نتاخت. او در عرصه سوارکاری و اسب‌شناسی و چوگان نیز صاحب‌نظر و چابک‌سوار بود. در حوزه اسب‌شناسی کتاب مهم «فرس‌نامه» را تصحیح و تعلیق‌نویسی کرد و در شناخت چوگان و مباحث مرتبط با آن هم آگاه و صاحب تألیف بود.

استاد آذرتاش آذرنوش در سال ۱۳۷۴ و ۱۳۷۵ برای ترجمه کتاب گران‌سنگ «اطلس تاریخ اسلام» و «موسیقی کبیر» فارابی برگزیده کتاب سال شد؛ موجب خرسندی است که خانه کتاب و ادبیات ایران در اردیبهشت ۱۳۹۶ به پاس یک عمر تلاش و تکاپوی فرهنگی از ایشان تقدیر کرد و حق‌گزار ایشان بود.

فقدان این دانشمند ممتاز را به خانواده محترم ایشان و جامعه فرهنگی ایران تسلیت می‌گوییم و از خداوند منان برای این عزیز از دست‌رفته آمرزش و آرامش مسئلت داریم.»

آذرتاش آذرنوش (متولد سال ۱۳۱۶) فراگیری ادبیات عرب را از دانشکده معقول و منقول تهران آغاز کرد و سپس در فرانسه تا دریافت درجه دکتری ادامه داد. سال‌ها در دانشکده الهیات دانشگاه تهران به تدریس عربی اشتغال داشت و به تألیف و ترجمه پرداخت. آثار او درباره سهم‌ چشم‌گیر ایرانیان در زبان و ادب عربی به‌ویژه در قرن‌های نخست پس از اسلام است.

از مهم‌ترین آثار آذرتاش آذرنوش ترجمه «فتوح البلدان» بلاذری (بخش مربوط به ایران) و «موسیقی کبیر» ابونصر فارابی است. آثار تالیفی آذرنوش نیز در حوزه ایران‌شناسی و در پیوند با زبان فارسی اهمیت خاص دارد؛ مانند «فرهنگ عربی به فارسی»، «چالش میان فارسی و عربی» و «راه‌های نفوذ فرهنگ ایرانی در عصر جاهلی». مجموعه مقالات آذرنوش با عنوان «در باب ادب تازی» در سه جلد به کوشش رضوان‌ مساح در سلسله انتشارات‌ مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی منتشر شده است.

آذرتاش آذرنوش در ۱۵ مهرماه ۱۴۰۰ در پی مدتی بیماری در سن ۸۴ سالگی از دنیا رفت.