تبلیغات نامزدها؛ ایجابی یا سلبی؟

به گزارش عصرقائم، محمدرضا باهنر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، در یادداشتی در روزنامه ایران نوشت: «پیش از این در ویژه‌نامه نوروزی روزنامه ایران نوشتم که مهم‌ترین رویداد سیاسی پیش روی مردم کشورمان در سال‌ جاری انتخابات ریاست‌جمهوری است. باز در اکثر گفت‌وگوهای خود تأکید کرده‌ام که رقابت لازمه انتخابات است اما از بین بردن آرامش جامعه به بهانه شور انتخاباتی برای کشور و مردم مضر است. اسامی نامزدهای انتخاباتی، حداکثر تا چهارم خرداد به‌ صورت رسمی اعلام می‌شود و مرحله آخر رقابت سیاسی بین گروه‌های سیاسی و نامزدهای آنها شروع می‌شود. یعنی دوره تبلیغات ۲۰روزه انتخاباتی. با توجه به شرایط کرونایی به نظر می‌رسد مهم‌ترین آوردگاه تبلیغاتی هم مناظره‌های انتخاباتی در صداوسیما باشد که انتظار می‌رود نامزدها از این فرصت برای معرفی بیشتر و بهتر خود و برنامه‌هایشان بهره ببرند. در این میان به نظر می‌رسد دو رویکرد برای تبلیغات نامزدها و البته مجموعه‌های طرفدار آنها را می‌شود متصور بود؛ این که رویکرد ایجابی را انتخاب می‌کنند یا سلبی.

در رویکرد اول، اهتمام بر سر معرفی برنامه‌ها و در حقیقت داشته‌های خود است. یعنی نامزدها ماحصل مطالعات و تحقیقات خود در راستای احصای مشکلات موجود و راهکارهای خود برای برون‌رفت از آنها را تشریح می‌کنند. نقاط ضعف‌ها و نقاط قوت را بیان می‌کنند و از افتادن در وادی وعده‌های غیر کارشناسی و غیر عملیاتی پرهیز می‌کنند؛ چرا که کوبیدن بر طبل وعده‌های غیر قابل اجرا هم از سوی افکار عمومی با توجه به وضعیت کشور مورد استقبال قرار نمی‌گیرد و هم در نهایت منجر به سرخوردگی مردم خواهد شد.

در رویکرد سلبی اما بر خلاف نگاه ایجابی، اهتمام بیشتر ناظر بر نقطه ضعف‌های رقیبان است. یعنی بیشتر تلاش می‌شود عیب‌ها و ناتوانایی‌های رقیب برجسته و اثبات شود که او توان اداره کشور را ندارد یا برنامه‌هایش در نهایت گرهی از مشکلات کشور باز نمی‌کند. البته ناگفته نماند که نقد برنامه‌های نامزدها از سوی رقبا طبیعی و چه‌بسا لازم هم باشد اما این که تمرکز عمده به جای تشریح و معرفی داشته‌های خود بر نداشته‌های رقیب استوار شود، چندان قابل دفاع نیست؛ چرا که مردم انتظار دارند در این فرصت ۲۰ روزه بیشتر شاهد برنامه‌های متنوع نامزدها باشند و بعد از ارزیابی‌های خود، آن را که مفید به حال خود و کشور می‌دانند برگزینند. تمرکز صرف به برنامه‌های رقیب و نپرداختن به راهکارهای خود، حتماً این فرصت را از افکار عمومی خواهد گرفت که ارزیابی دقیق و روشنی از برنامه‌های انتخاباتی نامزدها داشته باشند. مضاف بر این که برجسته‌کردن رویکردهای سلبی، چه‌بسا فضای انتخابات را وارد تنش‌های احتمالی بیهوده کند و هیجانات کاذب را جایگزین شور انتخاباتی نماید. این اتفاق مانع از شفافیت خواهد شد و دقت انتخاب مردم را نیز تحت‌الشعاع قرار خواهد داد. شاید نیاز به یادآوری نباشد که در میدان رقابت سیاسی، توسل‌جستن به برخی رفتارهای خارج از عرف و قانون که زمینه‌ساز احتمالی برخی بی‌اخلاقی‌ها شود هم مشکل‌ساز خواهد بود. این بی‌اخلاقی‌های احتمالی چه‌بسا تأثیرات سوء خود در بعد از پایان رقابت سیاسی را نیز به‌ دنبال داشته باشد و انتظار همکاری نهادهای مختلف بعد از انتخابات را تحت‌الشعاع قرار دهد.

به هر روی فردای انتخابات یعنی ۲۹ خرداد، رقابت پایان یافته است و بعد از آن چه‌بسا همین نامزدها در جایگاه‌ها و مسئولیت‌های متفاوت کنار یکدیگر بنشینند و برای پیشبرد امور کشور حتماً نیاز به همکاری‌های آنها خواهد بود. بنا بر این نامزدها، رسانه‌ها و طرفداران در کنار مجریان و ناظران انتخاباتی، شایسته است که ملزومات یک رقابت سالم و اخلاقی را مراعات کنند.»