در بیست‌وسومین روز از آغاز عملیات بیت‌‏المقدس چه گذشت؟

به گزارش عصرقائم، ﻋﻤﻠﯿﺎت «ﺑﯿﺖ‌اﻟﻤﻘﺪس» که در اداﻣﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪ عملیات‌های آزادﺳﺎزی ﻣﻨﺎﻃﻖ اﺷﻐﺎﻟﻰ ﺟﻨﻮب ﮐﺸﻮر ﻃﺮاﺣﻰ و اﺟﺮا ﺷﺪ، ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻓﺼﻠﻰ ﺟﺪﯾﺪ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎزی را در روﻧــﺪ ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﯿﻠﻰ ﺑﻪ وﺟﻮد آورد. در پی ﭘﯿﺮوزی اﯾﺮان در اﯾﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت و آزادﺳﺎزی ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ، ﺗﺤﻮﻟﻰ راﻫﺒﺮدی در روﻧﺪ ﺟﻨﮓ اﯾﺠﺎد ﺷﺪ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق در دﺳﺘﯿﺎﺑﻰ ﺑﻪ اﻫﺪاف تجزیه‌طلبانه‌اش در اﯾﺮان و ﺑﺮاﻧﺪازی ﻧﻈﺎم ﻧﻮﭘﺎی ﺟﻤﻬﻮری اﺳــﻼﻣﻰ ﻧﺎﮐﺎم ﻣﺎﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ آزادی ﺧﺮﻣﺸــﻬﺮ ﺟﺮاﺣﺘﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاﺛﺮ اﺷﻐﺎل آن ﺑﺮ روح و ﺟﺴﻢ ﻣﻠﺖ اﯾﺮان وارد ﺷﺪه ﺑﻮد، اﻟﺘﯿﺎم ﯾﺎﻓﺖ و ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﻤﺎد ﺷﮑﺴﺖ و ﺣﻘﺎرت ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺻﺪام و ﭘﯿﺮوزی ﻣﻠﺖ اﯾﺮان ﺷﺪ. اﯾﻦ روﯾﺪاد ﻣﻬﻢ ﺑﺮ اﯾﺠﺎد ﺛﺒﺎت ﺳﯿﺎﺳﻰ در داﺧﻞ اﯾﺮان و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ‌ای و ﺟﻬﺎﻧﻰ ﮐﺸﻮر ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮔﺬاﺷﺖ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق را ﮐﻪ ﻋﻨﺼﺮی ﺗﻬﺪﯾﺪﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺷﻤﺎر می‌آمد، ﺑﻪ ﮐﺸﻮری بی‌ثبات ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮد. با توجه به اینکه عملیات بیت‌المقدس از دهم اردیبهشت سال ۱۳۶۱ تا سوم خردادماه ۱۳۶۱ انجام شد، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس بر آن شده است تا اتفاقات این رویداد بزرگ و مهم را به‌صورت روزبه‌روز از کتاب روزشمار جلد نوزدهم جنگ ایران و عراق با عنوان «آزادسازی خرمشهر» به‌صورت گزارش بیان کند.

آغاز چهارمین مرحله از عملیات بیت‌‏المقدس

از صبح امروز در منطقه عملیاتی بیت‌‏المقدس درحالی‌که درگیری همچنان به‌صورت تبادل آتش ادامه داشت، یگان‌های قرارگاه‌‏های عملیاتی فتح، فجر، نصر و قدس که در مرحله چهارم عملیات شرکت می‌کنند، باید آخرین اقدامات لازم برای کسب آمادگی خود را به ‌عمل آورند و با فرارسیدن شب (حدود ساعت ١٩:٣٠) آماده عزیمت به‌سوی نقاط رهایی برای آغاز درگیری با نیروهای عراقی شوند. بر اساس طرحی که قرارگاه مرکزی کربلا تحت عنوان دستور جزءبه‌جزء شماره ٩ در روز ٣٠/٢/١٣٦١ به قرارگاه‌های عملیاتی ابلاغ کرده است، قرارگاه‏‍‌های فتح، فجر و نصر که در سه کیلومتری شمال‌غربی خرمشهر و در حدفاصل جاده اهواز خرمشهر و نوار مرزی مستقر هستند، باید در همین محدوده در یک تک جبهه‏‌ای به‌طرف جنوب پیشروی کرده و پس از انهدام مواضع پدافندی قوای عراقی و رسیدن به نهر خین و اروندرود، محاصره خرمشهر از سمت غرب را نیز محقق کنند. قرارگاه قدس نیز که نیروهایش در محور طلائیه در ١٧٠٠ متری شمال پاسگاه شهابی (حدود ده کیلومتری نوار مرزی)، در محور پاسگاه کوشک در شش کیلومتری نوار مرزی و در جنوب کوشک تا جاده حسینیه در نزدیکی دژ مرزی ایران (٤ تا ٥ کیلومتری شرق نوار مرزی) حضور دارند، باید با اجرای تک‌‏های محدود و طرح‌ریزی‌شده برای انهدام نیروهای عراقی در محورهای پاسگاه شهابی و پاسگاه کوشک و درگیر نگه‌داشتن دشمن در این محورها تلاش کند.[۱] رزمندگان هر چهار قرارگاه عملیاتی حرکت خود را پس از اقامه نماز مغرب و عشا آغاز می‌کنند. در جناح چپ (حدفاصل جاده اهواز خرمشهر و نهر عرایض)، قرارگاه فتح با دو تیپ ٨ نجف و ١٤ امام حسین (ع) سپاه پاسداران وارد عمل می‏شود. نیروهای این قرارگاه باید حدود سه کیلومتر به‌طرف جنوب پیشروی کرده و با دستیابی به جاده خرمشهر شلمچه، دروازه غربی خرمشهر را مسدود کنند و پس‌ازآن تا اروندرود ادامه مسیر داده و با پدافند به‌طرف شرق (رو به خرمشهر) آماده ورود به داخل خرمشهر شوند.

در جناح میانی (محدوده سه کیلومتری غرب نهر عرایض)، قرارگاه فجر با دو تیپ ٣٣ المهدی (عج) و ٣٥ امام سجاد (ع) سپاه پاسداران و تیپ٣ پیاده لشکر٧٧ ارتش از شمال سیل‌بند عرایض وارد عمل می‏‌شود. این یگان‏‌ها مأموریت دارند پس از شکستن خطوط پدافندی دشمن در شمال این سیل‌بند به‌طرف جنوب (غرب نهر عرایض) پیشروی کرده و ضمن دستیابی به پل‌نو و سایر پل‏‌های نصب‌شده عراقی‏‌ها روی این نهر، تا اروندرود ادامه مسیر دهند.

در جناح راست (محدوده شرق نوار مرزی شمال شلمچه) هم قرارگاه نصر با دو واحد ادغامی نصر٢ (تیپ٢٧ محمد رسول‏‌الله (ص) سپاه و تیپ٢ پیاده لشکر٢١ ارتش) و نصر٣ (تیپ٧ ولی‌عصر (عج) سپاه و تیپ٣ پیاده لشکر٢١ ارتش) حرکت خود را از سه کیلومتری شمال جاده شلمچه‌ خرمشهر آغاز می‏‌کنند. نصر٣ مأمور پوشش منطقه شمال جاده شلمچه‌ خرمشهر تا دژ مرزی است و نصر٢ می‌‏بایست با پیمودن حدود هفت کیلومتر خود را به نهر خین برساند و ضمن الحاق با قرارگاه فجر به‌طرف غرب و جنوب پدافند کند.

همچنین، قرارگاه قدس با قدس١ (شامل تیپ٣٧ نور پاسداران و تیپ١ زرهی لشکر١٦ ارتش) در محور پاسگاه شهابی و قدس٤ (تیپ٤١ ثارالله (ع) سپاه پاسداران و تیپ٥٨ ذوالفقار ارتش) در محور پاسگاه کوشک و در تلاش پشتیبانی از عملیات اصلی در محور خرمشهر، حرکت خود را به‌طرف مواضع دشمن آغاز می‏‌کند. این یگان‏‌ها هم مأموریت دارند پس از انهدام قوای دشمن در این دو محور، به دلیل نبود مواضع پدافندی مناسب، به مواضع قبلی خود برگردند.[۲]

تصرف مواضع نیروهای عراقی در شمال جاده شلمچه خرمشهر

اگرچه مقرر شده بود یگان‌های عملیاتی پس‌ از نزدیک شدن به مواضع نیروهای عراقی، درگیری خود را در ساعت ٢١:٣٠ آغاز کنند، اما به دلیل آماده نبودن برخی یگان‌ها برای شروع درگیری، صدور فرمان آغاز عملیات به تأخیر افتاد. درحالی‌که فرماندهی قرارگاه کربلا در انتظار اعلام آمادگی همه یگان‌‏ها بود، خبر درگیرشان نصر٢ در شمال جاده شلمچه‌ خرمشهر (محدوده شرق نوار مرزی) و تصرف خط اول عراقی‏‌ها این فرماندهی را به صدور فرمان آغاز عملیات در ساعت ٢٢:٢٧ با قرائت رمز «بسم‌الله القاصم الجبارین، یا محمدبن‌عبدالله (ص)» ناگزیر کرد.

به ‌این‌ ترتیب، اغلب یگان‌های عملیاتی با نیروهای عراقی درگیر شدند. در جناح چپ (غرب جاده اهواز خرمشهر)، یگان‌های قرارگاه فتح پس از حدود یک ساعت درگیری و انهدام مواضع عراقی‌‏ها، در ساعت ٢٣:٣١ اعلام کردند با میادین مین دشمن در غرب جاده مواجه شده و در حال پاک‌سازی برای عبور از آن‌ها هستند. در ساعت ٢٤:٠٠ نیز خبر رسید که تانک‏‌های سپاه پاسداران با چراغ روشن همراه نیروهای پیاده به‌طرف دروازه غربی خرمشهر در حال پیشروی هستند.

در جناح میانی (غرب نهر عرایض) یگان‌های قرارگاه فجر به‌راحتی مواضع عراقی‏‌ها در شمال سیل‌بند عرایض را که نیروهای دشمن از آنجا عقب‌نشینی کرده‌‏اند، به تصرف درآوردند و به‌طرف نهر عرایض حرکت کردند. در ساعت ٢٣:٤٥ نیز اگرچه اعلام شد که این یگان‌‏ها به نهر عرایض رسیده‏‌اند، اما آن‌ها هنوز به پل‏‌های دشمن در شمال پل‌نو دست نیافته بودند.

در جناح راست (شرق نوار مرزی و شمال شلمچه)، پس از درگیری یگان‌های نصر٢ با دشمن در شمال جاده شلمچه‌ خرمشهر، نیروهای عراقی عقب‌نشینی کردند و درنتیجه، این واحد نظامی در ساعت ٢٣:٣٥ با اعلام اینکه تا جاده (در محور شلمچه) پیش رفته و آن را به ‌تصرف درآورده است، افزود منتظر می‌ماند تا در جناح چپ، نیروهای نصر٣ به جاده برسند. در این ‌میان، نصر٣ که در جناح چپ نصر٢ وارد عمل شده و مدت زیادی مشغول پاک‌سازی میدان مین دشمن بود، در ساعت ٢٣:٥٥ گزارش داد که از میدان مین عبور کرده و با نزدیک شدن به مواضع عراقی‌ها آماده درگیری با آن‌ها است.

در محورهای پاسگاه شهابی و پاسگاه کوشک نیز که قرارگاه قدس وارد عمل شده بود، در ساعت ٢٣:٢٠ اعلام شد نیروهای این قرارگاه در حال پیشروی هستند، ولی هنوز با دشمن درگیر نشده‏اند. در ساعت ٢٣:٥٥ هم خبر رسید که دشمن منطقه کوشک و جنوب پاسگاه شهابی را تخلیه و به سمت نوار مرزی عقب‌نشینی کرده است.

به ‌این‌ ترتیب، در نخستین ساعات از آغاز مرحله چهارم عملیات بیت‌المقدس، نیروهای سه قرارگاه فتح، فجر و نصر که موفق شدند مواضع اولیه دشمن در شمال جاده خرمشهر شلمچه را به تصرف درآورند، در حال پیشروی به‌سوی این جاده و سپس نهر خین و اروندرود بودند. قرارگاه قدس نیز بدون درگیری به‌سوی نوار مرزی کوشک و طلائیه پیش می‌رفت.[۳]

حمله هواپیماهای عراقی به تأسیسات گاز مایع بندر ماهشهر

به ‌گزارش مرکز فرماندهی ستاد مرکزی سپاه پاسداران، در ساعت ٠٥:٥٥ بامداد امروز، ٤ هواپیمای عراقی با تجاوز به حریم هوایی بندر ماهشهر ١٢ بمب به‌سوی تأسیسات گاز مایع این بندر پرتاب و سپس آسمان منطقه را ترک کردند. در این حمله، قسمتی از این تأسیسات منهدم شد و ٣ تن از کارگران آن زخمی شدند.[۴] سپاه پاسداران ماهشهر نیز در گزارشی با اعلام اینکه این حمله از سمت جنوب (خلیج‌فارس) انجام شده، اضافه کرد این تأسیسات در حمله هواپیماها‏ی عراقی در اوایل جنگ آسیب‌دیده و تاکنون فعالیتی نداشته است.[۵]

فرمانده کل ارتش خلقی عراق: اتباع کشورهای عرب شرکت کننده در جنگ، بهترین نمونه‌‏های همبستگی قومی در نبرد با ایران هستند

رادیو صوت الجماهیر عراق در بخش خبری ساعت ٢٠:٣٠ امروز خود با اعلام خبر دیدار طه ‌یاسین رمضان عضو شورای فرماندهی انقلاب و فرمانده کل ارتش خلقی عراق، از اردوگاه آموزش اتباع کشورهای عربی گفت: «رفیق فرمانده کل، در خلال بازدید از اردوگاه از اوضاع داوطلبان عرب شرکت‌کننده در این اردوگاه که از سومالی، فلسطین، جیبوتی، مصر، سوریه، لبنان، تونس و مغرب و رزمندگان داوطلب عراقی بوده‏‌اند مطلع شده و رهنمودهای خود را به استادان و فرماندهان اردوگاه درباره ضرورت بالا بردن سطح آموزش و رعایت انضباط نظامی و پایبندی به اجرای توصیه‏‌ها و برنامه‌‏های آموزشی ارائه داده است. وی گفت داوطلبان عرب که از کشورهای مختلف عربی آمده‌‏اند، بهترین نمونه‏‌های همبستگی قومی را در نبرد قومی و عادلانه ما ارائه می‌‏دهند. رفیق طه‌ یاسین رمضان اضافه کرده، این تجربه عظیم که در داوطلبی صدها تن از توده‌های عرب برای شرکت در نبرد قادسیه صدام در کنار برادران عراقی خود تجلی نموده، چهره واقعی را از آمادگی توده‌‏های عرب برای فداکاری و جانبازی و ایفای مسئولیت‏‌های قومی در نبردهای سرنوشتی امت منعکس ساخته است.»[۶]

حکومت عراق خواهان تشدید فشارهای بین‏‌المللی بر ایران شد

به ‌گزارش خبرگزاری عراق از بغداد، نعیم حداد رئیس مجلس عراق، صبح امروز در ملاقات با یک هیئت پارلمانی بلژیک، از پارلمان‏‌های جهان خواست تا حکومت ایران را برای پاسخ‌‏دادن به تلاش‏‌های صلح بین‌‏المللی برای خاتمه‏‌دادن به جنگ ایران و عراق تحت فشار گذارند. وی در این دیدار گفت: «عراق خواستار پایان مسالمت‏‌آمیز جنگ است و به همه تلاش‏‌‍های بین‏‌المللی برای خاتمه آن پاسخ داده و به این کار ادامه می‏‌دهد.»[۷]

رادیو صوت الجماهیر عراق نیز در بخش خبری ساعت ١٨:٣٠ خود با اعلام خبر این دیدار، به نقل از رئیس مجلس عراق گفت: «عراق همواره به پایان دادن مسالمت‌‏آمیز جنگ دعوت کرده و می‏‌کند و به‌تمامی مساعی صلح‌‏آمیز بین‏المللی برای متوقف‌ساختن جنگ براساس احترام حقوق ما در سرزمین و آبراه‏‌ها [!؟] و عدم دخالت در امور داخلی ما و برقراری روابط حسن ‏هم‌جواری و احترام متقابل به حاکمیت ملی و حل مسالمت‏‌آمیز مشکلات معوقه [!؟] پاسخ مثبت داده است.»

درحالی‌که بخش‏‌هایی از خاک ایران همچنان در اشغال نیروهای ارتش عراق است، این رادیو افزود: «وی تأکید کرده که کشور ما هیچ‏‌گونه مطامعی در سرزمین‏‌های ایرانی ندارد. ولی رژیم مغرور ایران تمامی مساعی را رد و بر تحقق ‌بخشیدن به مطامع توسعه‏‌جویانه خود اصرار و به تجاوزات خود علیه کشور مبارز ما و منطقه خلیج عربی [خلیج‌فارس] ادامه می‏‌دهد.»[۸]

وزیر دفاع امریکا: پیروزی ایران در جنگ با عراق در جهت منافع ملی ما نیست

رادیو صدای اسرائیل در بخش فارسی اخبار امروز خود با اعلام این خبر افزود: «کاسپار واینبرگر که در انجمن سیاست خارجی در نیویورک سخن می‏‌گفت، درباره علت این موضوع اظهار داشت عربستان سعودی و سلطان‏‌نشین عمان که از دوستان امریکا در خاورمیانه [غرب آسیا] محسوب می‏‌شوند از سیاست تهاجمی حکومت اسلامی ایران نگران هستند و این نگرانی بجا می‏‌باشد. وی گفت ما می‏‌خواهیم جنگ ایران و عراق به نحوی پایان یابد که موجب ایجاد عدم ثبات در منطقه نگردد؛ ازاین‌رو یک پیروزی مطلق ایران مسلماً به ‌نفع امریکا نخواهد بود.»[۹]

خبرگزاری رویتر نیز از نیویورک گزارش داد که کاسپار واینبرگر وزیر دفاع امریکا، با اشاره به نگرانی عربستان سعودی و عمان (دو متحد امریکا در منطقه غرب آسیا) از انقلاب اسلامی ایران گفت: «آن‌ها از نتایج پیروزی ایران در جنگ بیمناک‌اند.» وی با اشاره به منافع امریکا، افزود: «ما می‏‌خواهیم شاهد پایان جنگ به‌ طریقی باشیم که موجب بی‏‌ثباتی منطقه نگردد. پیروزی ایران به‌طورقطع در جهت منافع ملی ما نیست و به منافع امریکا لطمه می‏‌زند.»[۱۰]

تلاش رسانه‌های امریکایی و اروپایی برای ایجاد و تشدید نگرانی‏ کشورهای عرب منطقه از احتمال ورود قوای نظامی ایران به داخل خاک عراق

برخی رسانه‏‌های امریکایی و اروپایی نگرانی کشورهای عرب منطقه از احتمال ورود قوای نظامی ایران به داخل خاک عراق و نیز اهداف ایران از ادامه جنگ با عراق را موردبررسی قرار دادند. این رسانه‏‌ها و به‌خصوص رژیم صهیونیستی در تلاش برای ایجاد و تشدید چنین نگرانی‏‌هایی هستند.

رادیو اسرائیل در برنامه فارسی ساعت ١٩ امروز خود با اظهار اینکه اکنون دو هفته است که نیروهای ایران در فاصله چند کیلومتری خرمشهر مستقر گردیده‏ و هنوز حمله نهایی خود را برای ورود به این شهر آغاز نکرده‌‏اند، گفت: «پیروزی‏‌های ایران در نخستین روزهای عملیات اخیر نگرانی‏‌های شدیدی در کشورهای عرب همسایه برانگیخت و تهدیدهای سران ایران دایر بر آنکه جنگ تا سقوط صدام باید ادامه یابد این نگرانی‏‌ها را افزایش داد.» این رادیو سپس با اعلام اینکه اکثر روزنامه‌‏های اروپا و امریکا در هفته‏‌ای که گذشت فقط به این جنبه از رویدادهای ایران توجه نشان داده‌‏اند، به نقل از روزنامه لوس‌آنجلس تایمز، اهداف ایران از ادامه جنگ با عراق را چنین برشمرد: «آیت‏‌الله خمینی سه هدف دارد که مطمئناً موجی از اضطراب و نگرانی در سراسر منطقه غنی و نفت‏‌خیز خلیج‌‏فارس و ماورای آن به وجود خواهد آورد. هدف اولیه حکومت تهران به قدرت رساندن مسلمانان شیعه در عراق است که اکثریت اهالی آن کشور را تشکیل می‏‌دهند، درحالی‌که تحت تسلط و نفوذ اقلیت سنی‌مذهب تحت فرماندهی صدام حسین می‌‏باشند. هدف دوم ایران دریافت میلیاردها دلار از کشورهای غنی خلیج‌فارس مانند عربستان سعودی بابت غرامت جنگی می‌‏باشد؛ زیرا به ‌گفته ایران این کشورها از تجاوز عراق به ایران حمایت کرده‌‏اند و با پرداخت ٢٠ میلیارد دلار در سال گذشته به تلاش‏‏‌های جنگی عراق کمک رسانده‌‏اند و بالاخره هدف سوم دولت [آیت‌الله] خمینی و مهم‌ترین آن‌ها گسترش حکومت مذهبی بنیادگرای اسلامی با امتزاجی از التهاب مذهبی و موجی از ملی‏‌گرایی به‌عنوان نیروهای حاکم در خلیج‏فارس می‏‌باشد.»

رادیو اسرائیل به نقل از هفته‌نامه اکونومیست نیز با طرح این سؤال که آیا سربازان ایرانی در مرز متوقف خواهند شد یا نه افزود: «ایرانی‏‌ها می‏‌گویند که هیچ نقش‌ه‏ای برای عراق ندارند، ولی همچنین اعلام کردند که بنا به دلایل نظامی آن‌ها ممکن است مجبور شوند که موقتاً خط مرزی را بشکنند. به ‌عقیده این هفته‏‌نامه یکی از دلایل نظامی آن است که ایرانی‏‌ها مطمئن شوند که صدام حسین سقوط خواهد کرد. اما عبور ارتش ایران از عراق و حمله به خاک این کشور، عراق را در تقاضای خود برای برخورداری از کمک هرچه بیشتر کشورهای عربی تقویت خواهد کرد و با درنظرگرفتن رویدادهای اخیر، عراق نه‌تنها انتظار ادامه کمک مالی را دارد، بلکه درخواست سرباز و نیروی انسانی نیز خواهد نمود. به ‌نوشته اکونومیست، ترس و وحشتی که جنگ ایران و عراق را تبدیل به جنگ عرب و عجم نموده درصورتی از میان خواهد رفت که ایرانی‌‏ها تصمیم بگیرند از مرز عبور نکنند. البته خطرهای درازمدت به‌جای خود باقی خواهد ماند. ایران که در حال ‌حاضر تحت پرچم و لوای مذهبی شیعه می‏جنگد، می‌تواند هر آن با قدرت ملایان خود همراه با سربازانش از جنبش‏‌های افراطیون شیعه در کشورهای خلیج‏‌فارس حمایت کند.»

رادیو اسرائیل همچنین، به نقل از روزنامه هرالد تریبیون با اشاره به اینکه جنگ بیست‌ماهه عراق و ایران ممکن است به‌زودی به نقطه تحول خود برسد و پیروزی ایران با نگرانی و وحشت در نقاط دیگر غرب آسیا مواجه شده است، گفت: «برای درک موضع ایرانی‏‌ها باید هدف‌های آیت‌‏الله خمینی را در نظر گرفت. یکی از نقشه‏‌های احساسی آیت‌‏الله خمینی تنبیه صدام حسین به علت شروع جنگ و اقدامات وی علیه شیعیان متحد [آیت‌الله] خمینی در عراق می‌‏باشد. تصور نمی‏‌رود که [آیت‌الله] خمینی به وضعی به غیر از سرنگون ساختن صدام رضایت دهد. وی امکان دارد در آزادسازی عراق از رژیم بعثی اصرار بورزد که این درخواست وی لازمه‏‌اش به‌روی‌کارآمدن یک نظام انقلابی در عراق می‌‏باشد و از آنجا که ٦٠ درصد از جمعیت عراق را شیعیان تشکیل می‌‏دهند، رژیم انقلابی مورد نظر [آیت‌الله] خمینی امکان‏پذیر و احتمالاً مورد حمایت مردم عراق خواهد بود. شکست‏‌های نظامی عراق هنوز هیچ‏‌گونه بازتاب سیاسی در داخل عراق به وجود نیاورده است. حزب بعث هنوز بر اوضاع مسلط است و صدام حسین رقیبی ندارد. کنترل شدید دولت بر رسانه‏‌های گروهی عراق همراه با قوانین سرکوب‌گرانه امنیتی موجب گردیده که مردم به رژیم صدام گردن نهند. از سوی دیگر در داخل عراق جز گروه‏‌هایی که اعتقادات عمیق شیعه دارند، بسیار معدود هستند کسانی که بخواهند در کشورشان رژیم شبیه ایران به ‌روی ‌کار آید.»

رادیو اسرائیل به نقل از هفته‏‌نامه تایم نیز گفت: «حکومت‏‌های میانه‏‌رو عرب به‏‌ویژه عربستان سعودی، اردن و امیرنشین‏‌های خلیج‌‏فارس از اثرات احتمالی شکست عراق عمیقاً نگران هستند. سران آن کشورها با استناد به گزارش‌هایی که از تهران رسیده متوجه شده‌‏اند که هدف آیت‌‏الله خمینی چیزی جز سرنگون ساختن صدام نیست؛ کسی که جنگ را آغاز کرده تا [آیت‌الله] خمینی را از قدرت ساقط کند. دولت‏های میانه‏‌رو عرب بیم دارند که ساقط ‌شدن صدام حسین باعث ایجاد عدم‌توازن گردیده و صف‏‌بندی جدیدی را به نفع ایران و حامی عربش یعنی سوریه به وجود آورد.»[۱۱]

تهدید سوریه توسط شورای همکاری خلیج‌فارس

شورای همکاری خلیج‌فارس می‏‌کوشد با تهدید قطع کمک‌‏های مالی به سوریه، این کشور را به قطع پیمان خود با ایران و رفع اختلافات با عراق وادار کند.

مجله الحوادث (چاپ لندن) که با پشتیبانی مالی کشورهای عرب منطقه منتشر می‏شود، نوشت: «از منابع دیپلماتیک موثق در خلیج‌فارس کسب اطلاع شد که کشورهای خلیج‌فارس با اتخاذ تصمیم نهایی پیرامون روابط رو به گسترش ایران با سوریه، به این کشور پیشنهاد خواهد کرد تا پیمان خود با ایران را بگسلد و درصورتی‌که این کشور مخالفت کند کلیه کشورهای خلیج‌فارس کمک‏های خود را به سوریه قطع خواهند کرد.»[۱۲]

منابع:

[۱] سند شماره ٣٩/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات بیت‌المقدس، عبدالله درویش، صص ٥ و٦؛ سند شماره ٥٠٠٣/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: (بررسی علل عدم آمادگی نیروها برای عملیات) عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، ۱۳۶۱/۱/۳۱، نوار شماره ٢٧٣٢)، عبدالله درویشی، صص ٣٨- ١؛ و – سند شماره ٧٧٧٥ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای رکن٢ نیروی زمینی ارتش در قرارگاه کربلا، شماره ٤٩٤، ٣/٣/١٣٦١، ص١.

[۲] سند شماره ٥٠٤٧/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، ۱۳۶۱/۱/۳۱، نوار شماره ٢٧٩٣)، عبدالله درویشی، صص ٧ و ٨.

[۳] سند شماره ٣٢٠١٠ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: شرح وقایع درگیری با دشمن، ۱۳۶۱/۱/۳۱، ص١؛ و – سند شماره ٣٢٠٠٥ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه کربلا، ۱۳۶۱/۳/۳، ص٦؛ و – سند شماره ٥٠٤٨/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، ۱۳۶۱/۱/۳۱، نوار شماره ٢٨٦٢)، عبدالله درویشی، صص ١٢ – ٤.

[۴] سند شماره ٥٧٧٣٢ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفن‌گرام مرکز فرماندهی ستاد مرکزی سپاه به اطلاعات نخست‌وزیری، ۱۳۶۱/۳/۲٫

[۵] سند شماره ٤٣٥٧٧٧ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرماندهی سپاه پاسداران ماهشهر، ۱۳۶۱/۳/۹٫

[۶] خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌‏های ویژه، شماره ٦٤، ۱۳۶۱/۳/۲، ص٤١، رادیو صوت‌الجماهیر، ۱۳۶۱/۳/۱٫

[۷] خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌‏های ویژه، شماره ٦٦، ۱۳۶۱/۳/۴، صص ١٤ – ١٣، بغداد – خبرگزاری عراق، ۱۳۶۱/۳/۳٫

[۸] خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌‏های ویژه، شماره ٦٤، ۱۳۶۱/۳/۲، صص ٤٠ و ٤١، رادیو صوت‌الجماهیر، ۱۳۶۱/۳/۱٫

[۹] واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، ۱۳۶۱/۳/۱، ص١٠، رادیو صدای اسرائیل، ۱۳۶۱/۳/۱٫

[۱۰] روزنامه جمهوری اسلامی، ۱۳۶۱/۳/۲، ص٣.

[۱۱] واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، ۱۳۶۱/۳/۱، صص ٨ – ٦، رادیو اسرائیل، ۱۳۶۱/۳/۱٫

[۱۲] خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌‏های ویژه، شماره ٦٤، ۱۳۶۱/۳/۲، صص ٢٩ و ٣٠، ۱۳۶۱/۳/۱٫