تجرد خودخواسته پدیده‌ای نگران‌کننده در سبک زندگی جوانان

پديده تجرد خودخواسته، نوعی سبک زندگی جدید به وجود آورده است. برخی پدر و مادرها احساس می کنند ازدواج فرزندانشان به تأخیر افتاده است و از ‌این موضوع نگرانند، در حالی که فرزندان آنها احساس می‌کنند هنوز برای ازدواج زود است و باید به برنامه‌های دیگر زندگی‌شان بپردازند.

به گزارش عصرقائم، بسیاری از پدیده‌ها افزون بر کارکردهای مثبت، از کارکردهای منفی نیز برخوردار هستند؛ همچون ازدواج که اگر در زمان مناسب انجام نشود پیامدهای متعددی دارد. اگرچه ازدواج در سن پایین می‌تواند باعث بروز مشکل‌های زیادی از جمله تفاهم نداشتن بین زن و شوهر شود، ولی ازدواج در سن بالا نیز افزون بر بوجود آوردن شکافی عمیق از لحاظ درک و تفاهم بین پدر و مادر و فرزندان برای خود پدر و مادر نیز عواقبی ناخوشایند به همراه دارد.

یکی از آسیب‌های احتمالی افزایش سن ازدواج و متعاقب آن افزایش سن بچه‌دار شدن، فاصله سنی زیاد بین پدر و مادر و فرزندان و متعاقب آن فاصله فکری و عاطفی میان آن است. نوجوان پرنشاط، به طور معمول نیازمند پدر و مادری جوان هستند تا بتواند منبع خوبی برای تامین انرژی وی باشد و او را در مسیری درست و هدفمند هدایت کند.

۹۵ درصد دختران و پسران در سن مناسب ازدواج نمی‌کنند

بر اساس آمارها افزایش چشمگیر میانگین سن ازدواج طی چند دهه اخير نشان می‌دهد ۹۵ درصد از کسانی که در سن ازدواج هستند، ازدواج نمی‌کنند. این زنگ هشداری است که بدانيم بر اساس تحقيقات انجام شده اين پديده صرفا علت اقتصادی ندارد، بلکه تغيير در سبک زندگی و انتظارات و نگرش‌های نسل جوان را می‌توان ناشی از اين امر دانست.

علی صاحبی جامعه‌شناس می‌گوید: فاصله یک نسل با نسل بعدی از لحاظ فرهنگی ۶ سال است. یعنی هر ۶ سال به نوعی یک نسل فکری عوض می‌شود.

وی بیان می‌کند: حالا تصور کنید بین مادر و دختری که ۳۵ سال اختلاف سنی هست، چند نسل دیدگاهی مطرح می‌شود و اینها چقدر می‌توانند با هم کنار بیایند یا اصلا همدیگر را بفهمند! شاید این هماهنگی حتی به ۱۰درصد هم نرسد.

نتايج نظرسنجی‌ها از علل افزايش سن ازدواج، از دخالت عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در افزایش سن ازدواج حکایت دارد. ازجمله علل اقتصادی می‌توان به فراهم نبودن شرايط برای ازدواج جوانان، اشتغال و مسکن، توقعات مادی غیرمنطقی، مهاجرت در پی شغل و تحصيل اشاره کرد.

داشتن درآمد خوب و موقعیت اجتماعی از جمله دلایل بالا رفتن سن ازدواج

هما زنجانی‌زاده كارشناس علوم اجتماعی نیز با بیان اینکه سن عقل در دختران ۲۰ سالگی و در پسران ۲۵ سالگی است، گفت: واكاوی دلایل اینكه چرا دختران و پسران در سن مناسب ازدواج نمی‌كنند نیاز به یک نگاه سیستمی و كل‌نگر از لحاظ جامعه شناسی دارد.

وی معتقد است؛ دلیل سخت‌گیری دختران در ازدواج این است كه احساس می‌كنند با داشتن شغل و موقعیت اجتماعی، در صورت ازدواج در جامعه مردسالار كنونی، خیلی از حقوق خود را از دست می دهند. از طرفی داشتن موقعیت اقتصادی خوب یک معیار كلی برای پسران در ازدواج است، لذا بالا رفتن سن ازدواج در آنان برای رسیدن به یک موقعیت شغلی و درآمد مناسب است كه چندین سال به طول می‌انجامد.

این صاحب‌نظر دانشگاهی ادامه می‌دهد: در همه كشورها برای اینكه ازدواج صورت بگیرد، موانع را می‌یابند و آن نگاه كل‌نگر و سیستماتیک را اتخاذ می‌كنند، لذا فقط با پرداخت وام ازدواج و فراهم كردن محیط عروسی نمی‌تواند تضمین كننده ازدواج دختران و پسران در سن مناسب باشد.

میانگین سن ازدواج در مازندران بالاتر از میانگین کشوری

بنا بر اعلام سازمان ثبت احوال کشور، میانگین سن ازدواج در استان مازندران از میانگین اعلام شده در هر دو بخش پسران و دختران بیشتر است. بر اساس این گزارش، پسران ایرانی با میانگین سنی ۲۹.۷ سال ازدواج می‌کنند که در مازندران ۳۰.۹ سال است.
مازندرانی‌ها با این میانگین، پس از استان‌های تهران و البرز در رده سوم بالاترین سن ازدواج در مردان قرار گرفتند.

همچنین دختران ایرانی نیز به طور میانگین در ۲۴.۸ سالگی ازدواج می‌کنند، اما بانوان مازندرانی با میانگین سن ۲۶.۲ سال در رتبه پنجم کشور هستند. در این رده بندی، استان‌های کرمانشاه، تهران، البرز و گیلان بالاتر از مازندران قرار گرفتند.

همچنین در گزارش سازمان ثبت احوال کشور آمده است: مازندران پس از گیلان، دومین استان با کمترین میزان زاد و ولد در کشور است.

نگرانی از کاهش ازدواج و افزایش طلاق در مازندران

بررسی شاخص های واقعه حیاتی ازدواج و همچنین طلاق در مازندران نشانگر تغییرات دیگری هم است. آخرین آمارهای ثبت احوال مازندران نشان می‌دهد که این استان سال ۹۸ با کاهش هشت درصدی ازدواج در مقابل افزایش طلاق به همین میزان مواجه بود و نسبت میان این دو وقایع حیاتی نیز با کاهش پنج دهم درصدی به ۲.۲ درصد رسیده است.

در همین راستا، مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری مازندران ریشه اصلی کاهش ازدواج و افزایش طلاق در مازندران را چندوجهی دانست و گفت: مسائل اقتصادی عامل اصلی طلاق در مازندران است که البته با دیگر نقاط کشور تشابه دارد.

سمیه قاسمی طوسی افزود: کاهش قدت خرید مردم، کاهش امنیت شغلی، بیکاری، سرخوردگی در دستیابی به فرصت شغلی، عدم تامین نیازهای خانواده و شکست در رفع توقعات اقتصادی هم از مهم‌ترین عوامل طلاق در استان مازندران به شمار می‌رود.

وی مسایل اقتصادی را بر دوش مردان به عنوان سرپرستان خانواده سنگین دانست و ادامه داد: از سوی دیگر عدم مهارت زندگی در زنان، دلسردی از شوهر در تامین نیازهای اقتصادی، افزایش سطح توقع همسران و همچنین الگوبرداری از سبک زندگی غیربومی نیز بسیار موثر و نگران کننده است.

خلاصه آنکه امروز جامعه در شرايطی به سر می‌برد که ارزش‌ها و نگرش‌های افراد در حال دگرگونی است و متأسفانه ازدواج جايگاه قبلی خود‌ را نزد جوانان ندارد. به نظر می‌رسد در ابعاد رفع موانع اقتصادی، اجتماعی و روانشناختی، ازدواج و ايجاد و تقويت نگرش مثبت به ازدواج و خانواده، لازم است اقدامات موثری در اولويت برنامه‌ريز‌ی ‌های متولیان امر قرار گيرد.