همایش اندیشه منجی‌گرایی برگزار شد

به گزارش عصرقائم، یحیی صباقچی- عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف- در همایش اندیشه منجی‌گرایی که در امروز هفتم فروردین ۱۴۰۰ در پژوهشکده پویافکر در حال برگزاری است با بیان اینکه این همایش بر اساس یک دغدغه و یک نیاز در بعد فکری طرح‌ریزی شده است، گفت: موضوعات متعددی در باب اعتقاد منجی و ضرورت ظهور منجی مطرح است. یکی از این مواردی که باید به آن پرداخت روایات نامعتبری است که در خصوص ظهور منجی وجود دارد و مهم ترین آنها روایاتی است که در آن گفته می‌شود وقتی موعود ظهور کند اگر کسی مسلمان نشود به تیغ قهر موعود گرفتار خواهد شد!! برای مثال در روایتی گفته شده منجی بر اهل هیچ آیینی وارد نمی‌شنود مگر اینکه آنها را به آیین محمد (ص) دعوت می‌کند و اگر کسی اسلام نیاورد او را می‌کشند و یا در روایتی دیگر گفته شده من هر جنبده حرام گوشتی را می‌کشم به طوری که حیوان حلال گوشت باقی بماند و یهودیان و نصرانیان را بر اسلام دعوت می‌کنم و هر کسی اسلام نیاورد خدا خون او را خواهد ریخت.

وی با اشاره به این روایات نامعتبر گفت : یک ملاک بسیار مهم در تایید روایات، قرآن است. اگر روایات در تعارض با قرآن قرار بگیرند مخدوش هستند و باید کنار گذاشته شوند و یا اینکه ما اشتباه برداشت کردیم. تعارض با قرآن اصلاً قابل قبول نیست و روایاتی که در بالا به آن اشاره شد با تکیه بر سه اصل رد می شود.

این پژوهشگر حوزه ادیان به اصل اول اشاره کرد و گفت:آیات قرآن مکرر بر مطلبی دست می‌گذارند و آن این‌که در دیانت چیزی به اسم اجبار وجود ندارد. آیه «لا اکراه فی الدین» بیان می‌کند که دین قابل اجبار نیست. زیرا اساس دیانت از جنس اعتقاد و فکر است و نه عمل. و قطعاً هیچ فکری قابل اجبار نیست. در آیه دیگری خدا می‌فرماید: «انا هدینا السبیل اما شاکراً اما کفورا …» ما انسان‌ها را هدایت کردیم و این اختیار با انسان‌هاست که شاکر باشند یا نا سپاس. در آیه دیگری خدا فرمود: «اگر خدا می‌خواست هر آن کسی که در زمین بود مؤمن می‌شد. » اما خدا این روش اجبارگونه را نمی خواهد.

این پژوهشگر حوزه ادیان اصل دوم که در قرآن اشاره شده آن است که وظیفه عموم پیامبران جز ابلاغ نیست. در سوره عنکبوت آورده شده: اگر تکذیب بکنید امت‌های پیش از شما هم تکذیب کردند و هیچ وظیفه‌ای بر عهده پیامبر نیست الا ابلاغ. اگر انسان‌ها پذیرفتند فبها و اگر نه به عهده خودشان است و یا در آیه دیگر: اتَّبِعْ ما أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِکِینَ، اگر نپذیرفند تو از آن‌ها رو گردان شو. در آیاتی اتفاقاً مواجه پیامبر را با کسانی مطرح می‌کند که اتفاقاً این حرف را نمی‌پذیرند و دستور خدا این است که و اعرض عن‌المشرکین، تو رهاشون کن و دیگر از این جا به بعد چیزی به عهده تو نیست. و در آیه دیگر : به آن‌ها که اهل کتاب هستند و مشرکان بگو” آیا شما هم تسلیم شده‌اید؟ اگر تسلیم شدند هدایت می‌یابند اما اگر سرپیچی کنند بر تو تنها ابلاغ است” ..

این پژوهشگر حوزه ادیان در رد روایاتی که گفته می‌شود با ظهور منجی غیرمسلمانان از لب تیغ می‌گذرانند به اصل سوم اشاره کرد و گفت: حتی اگر مسلمانان به عنوان گروه اجتماعی با گروه دیگری غیرمسلمان مواجه شدند و مرز اعتقادی وجود داشت، اگر آن گروه مقابل با شما نجگنیدند و با شما صلح کردند خدا بر شما راهی بر آنان قرار نداده است.

صباغچی در جمع بندی سخنانش گفت: بنا نیست آیات قرآن در دوران ظهور کنار گذاشته شود. موعود بر مسیر دین خدا حرکت می‌کند، قرآن عوض نمی‌شود و آیات قرآن تغییر نمی‌کنند و اتفاقاً همه آیات به بهترین نحو پیاده می‌شود. آنچه که مشخص است این است که در دوران ظهور معیار مواجه با گروه‌های مختلف اصلاً ملاک اعتقادی نیست بلکه معیار، نحوه عمل است. اگر در عمل کسی سر جنگ ندارد شما مسلمان‌ها هم حق ندارید با آنها جنگ کنید. و اگر شما را از دیار بیرون نکرده اتفاقاً همزیستی مسالت آمیز داشته باشید و استثنائاً علیه کسانی که دیگرانی را علیه شما یاری کردند و یا شما را بیرون کردند بجنگید.

صباغچی با این توضیحات در پایان گفت آموزه‌هایی که گفته می‌شود موعود با شمشیر ظهور می‌کند و هر غیرمسلمانی را از دم تیغ می‌گذراند به هیچ عنوان با آیات قرآن تطابق ندارد.

همایش اندیشه منجی‌گرایی با حضور اندیشمندان دینی و فیلسوفان معاصر و برخی از رهبران دینی اقلیت‌های ایران، هم اکنون در صفحه اینستاگرام پژوهشکده پویافکر به آدرس زیر در حال پخش است: https://www.instagram.com/pooyafekr