اولین موشک را شلیک کن!

به گزارش قائم آنلاین، روزنامه اعتماد نوشت: «کل بحران یا به قولی آن «دیوانگی تمام‌عیار» فقط دو هفته از ۱۴ تا ۲۸ اکتبر ۱۹۶۲ طول کشید؛ هر چند منشا آن به مدتی قبل برمی‌گشت. آن را بحران موشکی کوبا نامیدند زیرا امریکا و شوروی در آن ماجرا خاک این کشور کوچک را میدان زورآزمایی خودشان کرده بودند. البته حکومت کوبا هم این وسط نقش منفعلی نداشت و در حد خودش یکی از طرف‌های درگیر در جدال و به اصطلاح خودمان «آتش‌بیار معرکه» بود.

ماجرا از آنجا شروع شد که یکی از هواپیماهای جاسوسی امریکا از تحرکات مشکوک شوروی در خاک کوبا عکسبرداری کرد و این عکس‌ها، درستی گزارش‌های سازمان سیا درباره ساخت پایگاه موشکی در آن جزیره را نشان می‌داد. چند روز بعد جان کندی، رییس‌جمهور وقت امریکا در آن سخنرانی مشهور ۱۸ دقیقه‌ای از شواهد قطعی و خدشه‌ناپذیری درباره تهدید موشکی حرف زد. بعد از آن به نیکیتا خروشچف (رهبر آن روز شوروی) پیام داد: «امیدوارم کاری نکنی که هیچ عاقلی نمی‌کند و جهان را به جنگی نکشانی که برنده‌ای ندارد.» خروشچف هم پاسخ داد: «اهداف ما مثل همیشه دفاعی است و تا زمانی که مرزهای کوبا امن و آرام است هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد.»

رویارویی آنها از لفاظی‌های معمول میان دو طرف فراتر رفت و با نزدیک شدن ناوهای امریکایی به سواحل کوبا و حرکت زیردریایی‌های شوروی به سوی کاراییب به مسیری خطرناک افتاد. بسیاری از مردم آن روزگار هنوز جنگ جهانی دوم را به یاد داشتند و ذهن‌شان برای درگیری بزرگ و خونین و ویرانگر دیگری آماده بود اما به قول کریس هارمن این جنگ سرد، گرم نشد که اگر می‌شد بیشتر مردم آن روزگار را قربانی و جهان را تباه و ویران می‌کرد. «از جنگ اجتناب شد تنها به علت عقبگرد خروشچف در واپسین دقیقه و موافقت با برچیدن موشک‌ها.»

کاسترو از عقب‌نشینی شوروی آزرده و حتی عصبانی شد و حتی مشهور است که روز آخر به خروشچف گفته بود: «اولین موشک را شلیک کن!» اما خروشچف چنین نکرد «زیرا احتمال اندکی وجود داشت که روسیه به مخاطره نابودی شهرهای خودش در مبادله‌ای هسته‌ای صرفا برای خوشامد کوبایی‌ها تن بدهد.»